Size miras bırakan bir kişi, anneniz, babanız, eşiniz vs vefat etti. Ne yapacaksınız? Vefat eden kişinin sizlere kalan malvarlığını nasıl hukuken üzerinize geçireceksiniz, bankada vefat eden kişi adına açılmış hesaptaki parayı nasıl çekeceksiniz. Vefat edenin adına kayıtlı aracı vardı, ne yapacaksınız. Bu durumda süreç nasıl ilerleyecek ?
Ne yapacağınızı bilemeyebilirsiniz.
Nereden başlamalı?
İşlemlere başlamadan önce hak kaybına uğramamak için mutlaka bir uzmana danışmalısınız. İşlemlere başladığınızda bazı hukuki süreçleri mutlaka bilmeniz ve uzman desteği ile hareket etmeniz gerekir. Çeşitli hukuki sorunlar oluşabilecek veya mirasçılar arasında hukuki uyuşmazlıklar yaşanabilecek miras paylaşım veya intikalleri bu yazı kapsamı dışındadır. Hukuki uyuşmazlık bulunmayan durumlar için açıklama yapmaya çalışılmıştır.
İlk yapacağınız işlem vefat eden kişinin mirasçısı olduğunuzu ispatlamanızı sağlayacak olan vefat eden kişinin mirasçılarını gösteren mirasçılık belgesini almanızdır.
Mirasçılık belgesi için mirasçılardan sadece birinin başvurusu yeterlidir.
Mirasçılık belgesini
Sulh Hukuk Mahkemesinden (Yurt dışındaki mahkemelerden alınmış veraset belgelerinin
Türk mahkemelerince onaylanmış olması gerekir.)
veya
Noterden alabilirsiniz.
Vefat Edenin Malvarlığının Tespiti
Vefat eden sizlere malvarlığı bıraktı ise öncelikle bu malvarlığını doğru bir şekilde tespit etmeniz gerekir.
Bunun için vefat edenin adına kayıtlı gayrimenkul, menkul, banka hesapları, araç, şirket hissesi vs. bilmeniz veya bilmenizi sağlayabilecek işlemleri yapmamız gerekir.
Vefat edenin malvarlığını biliyorsanız işlemlere devam edebilirsiniz, bilmiyorsanız malvarlığının tespiti için bazı işlemler yapmanız gerekir.
Belediye Emlak Servisinden vefat edenin mirasçılık belgesini de sunarak vefat edenin adına kayıtlı gayrimenkul olup olmadığını araştırabilirsiniz. Var ise vefat edenin ölüm tarihi itibari ile vergiye tabi rayiç değerini gösteren belgeyi alabilirsiniz.
Vefat eden kişiden tarafınıza kalan gayrimenkullerin tespiti için e-devlet üzerinden Tapu ve Kadastro Web-Tapu uygulamasına girerek
o Adalet Bakanlığı Veraset İlamı ile ( Sulh Hukuk Mahkemesi Kararı)
o Noterler Birliği Veraset İlamı İle (Noterden alınmış Mirasçılık Belgesi)
o Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Bilgileri ile (Vefat edenin TC kimlik bilgileri ile)
Sorgulama yaparak vefat eden kişiden miras kalan taşınmazları araştırabilirsiniz
Formun Altı
Ayrıca vefat eden kişi ile ilgili olarak yine e-devlet üzerinden aşağıdaki linklerden sorgulamalar yapabilirsiniz.
https://www.turkiye.gov.tr/tapu-bilgileri-sorgulama
https://www.turkiye.gov.tr/turkiye-noterler-birligi-veraset-ilami-sorgulama
https://www.turkiye.gov.tr/adalet-veraset-ilami-sorgulama
https://www.turkiye.gov.tr/adalet-murise-ait-icra-dosyasi-sorgulama
https://www.turkiye.gov.tr/adalet-murise-ait-hukuk-dava-dosyasi-sorgulama
https://www.turkiye.gov.tr/bdvd-murise-ait-mevduat-katilim-fonu-hesabi-bulunan-banka-sorgulama
https://www.turkiye.gov.tr/adalet-murise-ait-idari-dava-dosyasi-sorgulama
Vefat edenin malvarlığının doğru tespit edilmediğine inanıyorsanız bir uzmana danışarak mahkeme yolu ile tespit isteyebilirsiniz.
Malvarlığının Tespiti Sonrasındaki İşlemler
Vefat edenin tüm malvarlığını tespit ettiniz, tespit ettiğiniz malvarlığı ile ilgili olarak ilgili bankadan ,ilgili belediyeden, diğer malvarlıkları için ilgili diğer kurum,şirket vs veraset ve intikal vergisi beyannamesi vermek için gerekli yazıları aldınız.
Mirasçılar tek başlarına beyanname verebilecekleri gibi, tüm mirasçılar birlikte de beyanname verebilirler. Tüm mirasçıların beyanname vermesi sonraki işlemler için daha uygundur ve tavsiye edilir.
Veraset ve intikal beyannamesini fiziki beyannameyi doldurarak, belgeleri de ekine ekleyerek ölenin son ikametgahı vergi dairesine verebileceğiniz gibi
https://ivd.gib.gov.tr/verasetKullanimKilavuzu.pdf ‘de tarif edildiği üzere e-devlet şifreniz ile elektronik ortamda da verebilirsiniz.
Vergi dairesi beyan işlemleri bitirdikten sonra malvarlığı ile ilgili vergi dairesi ile ilgili işlemleri tamamlamış olursunuz.
Malvarlığının Mirasçılara İntikali
Vefat edenden kalan bankadaki para nasıl alınır.
Tüm işlemleri yaptınız tüm mirasçılar birlikte bankaya gittiniz ve mirasçılık belgesindeki payınıza uygun olarak parayı çektiniz, yani bankadaki parayı mirasçılar olarak paylaştınız. Hesap kapatıldı ve işlem tamamlandı.
Ancak, bankaya sadece siz gittiniz, diğer mirasçılar gelmedi, gelmiyorlar, banka size tüm mirasçılar gelmeden parayı size ödeyemeyeceğini söyledi. Ne yapacaksınız.
Bankadaki para bölüştürülmediği sürece iştirak halinde sayıldığından yapacağınız işlem bu iştiraki çözmek için dava açmaktır.
Vefat Eden adına kayıtlı araç
İstenen evraklarla mirasçılar olarak herhangi bir notere giderek işlem yapabilir, vefat eden adına olan aracı mirasçılık belgesine uygun olarak tüm mirasçılarının adına geçmesini sağlayabilirsiniz.
Vefat Eden adına kayıtlı gayrimenkuller
E-devlet üzerinden Tapu ve Kadastro Müdürlüğünün web-tapu uygulamasına girerek, ilgili evrakları da ekleyerek vefat edenden sizlere kalacak gayrimenkullerin mirasçılar adına intikal etme işlemlerini başlatabilirsiniz.
Evraklar memurlar tarafından incelenir, harçları yatırılır, mirasçılar imzaya çağrılır, imza sonrasında artık vefat edenin ismi tapudan silinir, mirasçılarının adları mirasçılık belgesindeki paylarına uygun olarak tapuya yazılır. İşlem tamamlanır. Artık, mirasçılar aynı malda ortaktır.
Diğer malvarlıkları
Vefat eden adına kayıtlı şirket hissesi, kripto varlıklar, borsa hisse senetleri, gemi, fikri ve sınai haklar vs. diğer malvarlıkları da ilgili malvarlığı için gerekli işlemler yapılarak mirasçılara intikal işlemlerinin yapılması gerekir.
İntikal işlemlerinin bitirilmesi ile birlikte, vefat edenin malvarlığı artık mirasçılarının adına mirasçılık belgesindeki payları oranınca geçmiş olur. İntikal basit olarak mirasçılar arasında malvarlığının paylaştırılması değil, sadece vefat edenin isminin silinerek, artık mirasçılarının isminin yazılmasıdır. Malvarlığı artık mirasçılar arasında hisselerine göre ortak mal haline gelmiştir. Malvarlığının yönetilmesi, kullanılması, bölüştürülmesi, kiraların paylaştırılması, şirketlerin yönetilmesi, malvarlığının satılması vs. işlemler kendi hukuki şartlarına bağlıdır.
